Quốc gia là thực thể giữ vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng và thực thi Luật Quốc tế. Hãy cùng WINLEGAL đánh giá vai trò của quốc gia trong bài viết dưới đây nhé.
1. QUỐC GIA TRONG LUẬT QUỐC TẾ LÀ GÌ?
- Công ước Montevideo năm 1933 về quyền và nghĩa vụ của quốc gia quy định: “Một quốc gia với tư cách là chủ thể của luật pháp quốc tế nên có các tiêu chí sau: a) dân cư thường trú; b) lãnh thổ xác định; c) chính quyền; và d) khả năng tham gia vào quan hệ với các quốc gia khác”. Bốn yếu tố được quy định là những dấu hiệu để nhận biết một thực thể là quốc gia, là những tiêu chí được chấp nhận rộng rãi nhất hiện nay.
- Quốc gia là một nước, cũng chính là chủ thể có quyền năng nguyên thủy và đầy đủ của Luật quốc tế. Quốc gia là chủ thể duy nhất có những khả năng để tự xác lập, cũng như thực hiện các quyền và nghĩa vụ cho chính mình, đồng thời là chủ thể duy nhất có quyền tạo lập ra và khả năng tạo lập ra chủ thể mới của Luật quốc tế đó là các tổ chức liên Chính phủ.
- Thực tế cho thấy, quốc gia có quyền năng đầy đủ do nó hội tụ được rất nhiều yếu tố, trong đó có bốn yếu tố chính là có lãnh thổ xác định, dân cư ổn định, có một chính phủ và có năng lực tham gia vào quan hệ quốc tế với các chủ thể khác. Bên cạnh đó, chủ quyền – thuộc tính chính trị pháp lý của quốc gia mà các chủ thể khác không có đầy đủ.
2. ĐÁNH GIÁ VAI TRÒ CỦA QUỐC GIA
2.1. TRONG HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG PHÁP LUẬT QUỐC TẾ
- Trong quá trình xây dựng pháp luật quốc tế, quốc gia chính là chủ thể định hướng đến quá trình xây dựng Luật quốc tế. Nhà nước đại diện cho quốc gia tham gia vào quá trình. Mỗi quốc gia luôn cố gắng tận dụng mọi cơ hội và tìm mọi cách để bảo vệ lợi ích của quốc gia mình một cách triệt để nhất trong mối tương quan với lợi ích của quốc gia khác, cũng như lợi ích chung của cộng đồng quốc tế.
- Quá trình xây dựng Luật quốc tế phải xuất phát từ lợi ích của mỗi quốc gia, đặt lợi ích của quốc gia là nền tảng. Lợi ích của mỗi quốc gia chính là điều kiện cơ bản, cốt lõi cho nhu cầu hợp tác, phát triển Luật quốc tế. Các quốc gia với nhu cầu hòa bình, hợp tác, an ninh, phát triển của mình đã gắn kết với nhau, chịu sự điều chỉnh của Luật quốc tế vì lợi ích của quốc gia mình nói riêng, lợi ích của cộng đồng quốc tế nói chung. Mặc dù pháp luật quốc tế không do bất kỳ một quốc gia nào ban hành, xây dựng nên nhưng nó vẫn thể hiện được ý chí và bảo vệ lợi ích của quốc gia mà cụ thể là ý chí và lợi ích của giai cấp cầm quyền trong quốc gia đó.
- Bên cạnh đó, bản chất quá trình xây dựng, hình thành nên nguyên tắc cơ bản và quy phạm pháp luật quốc tế hoàn toàn dựa trên sự đàm phán của các quốc gia, trong đó quan điểm của mỗi quốc gia trong quá trình thỏa thuận đó phải dựa trên những nguyên tắc và quy phạm nền tảng của quốc gia mình.
- Như vậy, con đường duy nhất để hình thành Luật quốc tế chính là sự thỏa thuận giữa các quốc gia với nhau dưới hình thức ký kết các điều ước quốc tế hoặc cùng nhau thừa nhận các tập quán quốc tế.
- Ví dụ: Từ khi xuất hiện Luật quốc tế cùng với sự xuất hiện của các quốc gia, việc giải quyết mối quan hệ tranh chấp, bất đồng giữa các quốc gia hoàn toàn dựa trên cơ sở được phép dùng chiến tranh nhằm giải quyết mâu thuẫn.
2.2. TRONG HOẠT ĐỘNG THỰC THI PHÁP LUẬT QUỐC TẾ
- Trong quá trình thực thi pháp luật quốc tế, quốc gia là phương tiện bảo đảm các quy phạm pháp luật quốc tế được thực thi trên phạm vi lãnh thổ của quốc gia. Nghĩa vụ của mỗi quốc gia khi tham gia vào các quan hệ quốc tế là phải đảm bảo việc thực thi Luật quốc tế trong phạm vi lãnh thổ quốc gia mình. Bằng nhiều phương thức khác nhau, các quy phạm pháp luật quốc tế sẽ được chuyển hóa thành quy phạm pháp luật quốc gia và có hiệu lực thi hành trong phạm vi lãnh thổ quốc gia.
- Mặt khác, các quy phạm pháp luật quốc gia cũng góp phần hoàn thiện, phát triển hệ thống pháp luật quốc tế.
- Ví dụ: Trên thực tế, có Công ước quốc tế về quyền trẻ em năm 1989. Năm 1991, Việt Nam đã ban hành Luật Bảo vệ trẻ em nhằm pháp điển hóa các quy định của Luật quốc tế vào pháp luật quốc gia của quốc gia mình.
Trên đây là nội dung về vai trò của quốc gia trong xây dựng và thực thi pháp luật quốc tế, WINLEGAL chia sẻ đến bạn. Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH WINLEGAL
Trụ sở chính (văn phòng giao dịch): Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện thoại: 0246.29.33.222/ 0976.718.066
Chuyên viên: Minh Trang
Ngày xuất bản: 25/10/2023
