Trong thực tế trong cuộc sống, không ít những trường hợp phạm tội xảy ra khi người thực hiện hành vi đã sử dụng chất kích thích trước đó, chỉ với vài lời nói qua lại cũng có thể xảy ra những vụ xô xát, ẩu đả không đáng có. Trước tình huống này một câu hỏi đặt ra là phạm tội do dùng rượu bia hoặc chất kích thích mạnh khác có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
- Căn cứ pháp lý:
Điều 13 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định:
“Điều 13. Phạm tội do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác
Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.”
- Giải đáp thắc mắc:
Đầu tiên, rượu bia hay các chất kích thích mạnh khác là các chất làm tăng hệ thống thần kinh trung ương vào cơ thể, tạo cảm giác đê mê, hoặc có tác dụng lên thần kinh giao cảm (tạo cảm giác khoái lạc) cho cơ thể.
Về nguyên tắc, người thực hiện hành vi gây thiệt hại đáng kể cho xã hội trong tình trạng không nhận thức và điều khiển hành vi của mình thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Trong số những người này có những người bị mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi do dùng rượu, bia và chất kích thích mạnh khác.
Tuy nhiên, nếu cho rằng những người này không phải chịu trách nhiệm hình sự thì sẽ dẫn đến tình trạng lợi dụng việc dùng rượu, bia, chất kích thích mạnh để vi phạm pháp luật. Mặt khác, người dùng rượu, bia, chất kích thích mạnh khác cho dù mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi khác với người không có năng lực trách nhiệm hình sự (người bị bệnh tâm thần hoặc bệnh làm mất toàn bộ khả năng nhận thức) ở chỗ, người dùng rượu, bia, chất kích thích mạnh khác có lỗi trong việc tự mình đặt mình vào tình trạng đó. Thể hiện, trước khi dùng rượu, bia, chất kích thích mạnh khác họ tự do trong việc lựa chọn có dùng hay không và họ phải nhận thức được hậu quả do hành vi dùng, rượu, bia, chất kích thích khác có thể xảy ra nhưng họ vẫn chấp nhận.
Chính vì vậy, điều luật này quy định: Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự. Sử dụng rượu, bia, chất kích thích khác cũng không được coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Thậm chí còn là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự như trong trường hợp vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ. Cần lưu ý: Không phải những trường hợp dùng rượu, bia, chất kích thích mạnh khác gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội cũng phải chịu trách nhiệm hình sự. Trách nhiệm hình sự chỉ đặt ra khi người này có lỗi đối với tình trạng say của mình. Trường hợp họ không có lỗi (bị cưỡng ép, lừa dối… mà dùng rượu, bia, chất kích thích khác) thì không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Bài viết trên đây đã nói ngắn gọn quy định về phạm tội do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác mà bạn quan tâm. Với đội ngũ Luật sư, chuyên viên nhiều năm kinh nghiệm, Công ty Luật TNHH Winlegal cung cấp dịch vụ pháp lý theo quy định của pháp luật, đảm bảo triển khai nhanh, uy tín cho khách hàng. Mọi nhu cầu cần hỗ trợ tư vấn pháp lý xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH WINLEGAL
Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện thoại: 0246.29.33.222/0976.718.066
Chuyên viên: Ms. Thương
