1. Tội phạm là gì?
Căn cứ Điều 8 Bộ luật hình sự 2015 quy định về khái niệm tội phạm như sau: “Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự.”
Những hành vi tuy có dấu hiệu của tội phạm nhưng tính chất nguy hiểm cho xã hội không đáng kể thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các biện pháp khác. “
Như vậy, một hành vi của con người có thể bị coi là tội phạm khi hành vi ấy mang tính chất nguy hiểm cho xã hội. Tính nguy hiểm của tội phạm được thể hiện thông qua việc tội phạm gây ra hoặc đe dọa gây ra thiệt hại đáng kể vào các quan hệ xã hội mà pháp luật hình sự bảo vệ. Khái niệm về tội phạm cũng là cơ sở để xác định các yếu tố cấu thành tội phạm như hình thức lỗi; hậu quả nguy hiểm cho xã hội; công cụ, phương tiện phạm tội; phương thức, thủ đoạn phạm tội; động cơ, mục đích phạm tội; nhân thân người phạm tội cũng như tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội nơi xảy ra việc đó và qua đó cũng là cơ sở để cơ quan nhà nước có thẩm quyền đánh giá chính xác tính nguy hiểm cho xã hội, từ đó xác định tội phạm ở khung hình phạt tương ứng hoặc vi phạm pháp luật khác.
2. Phân loại tội phạm
Mặc dù tội phạm có đặc điểm cơ bản giống nhau nhưng các tội phạm lại rất đa dạng, các hành vi có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội khác nhau nên luật hình sự cần phải phân loại tội phạm để có giải pháp phòng chống, đấu tranh tội phạm.
Căn cứ Điều 9 Bộ luật hình sự 2015 quy định về phân loại tội phạm được căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi tội phạm như sau:
“1. Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;
2. Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm đến 07 năm tù;
3. Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm đến 15 năm tù;
4. Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.”
Như vậy, việc phân loại tội phạm đối với người phạm tội dựa trên 03 tiêu chí (tính chất nguy hiểm cho xã hội; mức độ nguy hiểm cho xã hội và mức cao nhất của khung hình phạt). Đồng thời, chia tội phạm thành 04 loại (tội phạm ít nghiêm trọng; tội phạm nghiêm trọng; tội phạm rất nghiêm trọng; tội phạm đặc biệt nghiêm trọng).
Trên đây, là những giải đáp về Khái niệm tội phạm và việc phân loại tội phạm. Quý khách cần tư vấn thêm xin liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH WINLEGAL
Trụ sở chính (văn phòng giao dịch): Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện thoại: 0246.29.33.222/ 0976.718.066
Chuyên viên: Đỗ Phùng Mỹ Châu
