Không chỉ có người thành niên mới có nhu cầu khởi kiện vụ án dân sự mà trong nhiều trường hợp người chưa thành niên cũng có nhu cầu này. Vậy pháp luật có cho phép người chưa thành niên khởi kiện vụ án dân sự không?
Trong phạm vi bài viết này, Công ty luật Winlegal sẽ giải đáp câu hỏi trên theo quy định của pháp luật.
1.Cơ sở pháp lý
- Bộ luật dân sự 2015
- Bộ luật tố tụng dân sự 2015
2.Người chưa thành niên là gì?
– Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 thì người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
– Người chưa thành niên được chia thành 03 nhóm:
+ Người chưa đủ sáu tuổi: Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
+ Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi: Khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.
+ Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi: Tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
3.Quyền khởi kiện của người chưa thành niên
Theo Điều 161 BLTTDS 2015 quy định: “1. Cơ quan, tổ chức, cá nhân do Bộ luật này quy định có quyền khởi kiện vụ án dân sự, yêu cầu giải quyết việc dân sự tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu Tòa án bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác; 2. Tòa án không được từ chối yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng.” Như vậy, đương sự là nguyên đơn có toàn quyền trong việc có quyết định khởi kiện hay không, phạm vi khởi kiện đến mức độ nào
Điều 186 BLTTDS năm 2015 quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”. Trong trường hợp đương sự có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự thì đương sự có quyền tự khởi kiện để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình trong dân sự hoặc ủy quyền cho người đại diện thực hiện việc khởi kiện nếu xét thấy cần thiết
Đối với đương sự là người chưa thành niên, quyền khởi kiện của họ có những đặc thù khác với quyền khởi kiện của đương sự đã thành niên. Đặc thù này xuất phát từ đặc điểm người chưa thành niên chưa có năng lực hành vi tố tụng dân sự đầy đủ. Vì vậy, khi thực hiện quyền khởi kiện, đương sự là người chưa thành niên có thể khởi kiện thông qua người đại diện theo pháp luật của họ.
4.Điều kiện khởi kiện của người chưa thành niên
Đối với người chưa thành niên khi khởi kiện vụ án dân sự, do họ chưa có năng lực hành vi tố tụng dân sự đầy đủ, nên họ thực hiện quyền khởi kiện của mình thông qua người đại diện theo pháp luật
Lưu ý: trường hợp người chưa thành niên có độ tuổi từ mười lăm đến dưới mười tám tuổi đã tham gia lao động theo hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự bằng tài sản riêng của mình và không bị mất năng lực hành vi dân sự thì được tự mình khởi kiện vụ án có quan hệ tranh chấp là dân sự, lao động, kinh doanh thương mại… mà họ tham gia.
Tuy nhiên, dù người chưa thành niên có người đại diện theo pháp luật hay tự mình tham gia pháp luật tố tụng, để có tư cách nguyên đơn trong vụ án, họ phải đáp ứng những điều kiện sau:
Thứ nhất, để có tư cách nguyên đơn trong vụ án dân sự, người chưa thành niên phải tham gia vào quan hệ pháp luật dân sự bao gồm các quan hệ dân sự, lao động, kinh doanh thương mại, hôn nhân và gia đình có tranh chấp đó.
Thứ hai, người chưa thành niên khi khởi kiện vụ án dân sự với mục đích yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Vì vậy, họ phải có nghĩa vụ xác định được lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Nếu không xác định được lợi ích hợp pháp bị xâm phạm là gì thì không thể đặt ra vấn đề khởi kiện.
Thứ ba, yêu cầu khởi kiện của người chưa thành niên phải được thể hiện qua đơn khởi kiện gửi Tòa án. Hình thức và nội dung của đơn khởi kiện phải đáp ứng theo yêu cầu của pháp luật được quy định tại Điều 189 BLTTDS năm 2015. Ngoài đơn khởi kiện, trong từng vụ án cụ thể, Tòa án cũng yêu cầu người khởi kiện cung cấp các tài liệu, chứng cứ kèm theo.
Trên đây là những giải đáp về vấn đề người chưa thành niên có được khởi kiện vụ án dân sự. Quý khách có nhu cầu muốn tìm hiểu thông tin xin liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH WINLEGAL
Trụ sở chính (văn phòng giao dịch): Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện thoại: 0246.29.33.222/ 0976.718.066
Chuyên viên: Thảo My