Quay video tập yoga trên đường giao thông được phép không?
Như thế nào là “Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội” “Gây cản trở giao thông nghiêm trọng” “Gây đình trệ hoạt động công cộng”???
Một, hai năm trở lại đây là giai đoạn phát triển mạnh mẽ của các nền tảng mạng xã hội, việc sử dụng các nền tảng mạng xã hội như một công cụ để truyền tải thông tin, quảng bá dịch vụ, sản phẩm hay đơn giản là tăng độ nhận biết hình ảnh của bản thân không còn xa lạ. Việc sử dụng mạng xã hội trở lên cực kỳ phổ biến trong thời đại hiện nay, mang lại rất nhiều lợi ích cho người dùng, tuy nhiên cũng không khỏi có những hệ lụy.
Trong khoảng nửa năm đầu của năm 2024, đã có không ít vụ việc liên quan đến các vấn đề như: Nhóm người tập yoga trên đường giao thông để quay phim, chụp ảnh; quay video tiktok nhảy múa, trình diễn trên đường giao thông, vạch qua đường trong lúc dừng đèn đỏ; Cả đoàn xe sang Porsche Macan, Mercedes Maybach S400,… rước dâu dừng giữa đường để quay phim, chụp ảnh;…
Các trường hợp nêu trên đều đã bị các cơ quan chức năng tiến hành điều tra, xác minh và xử lý theo quy định pháp luật, tuy nhiên các vụ việc tương tự như vậy vẫn chưa có dấu hiệu thật sự dừng lại và cũng đặt ra câu hỏi nếu có hậu quả thật sự xảy ra thì sẽ xử lý như thế nào? Vậy những hành vi nêu trên có thể bị xử lý về tội “Gây rối trật tự công cộng” theo Bộ luật hình sự hay không?
Điều 318 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 20117 có quy định về Tội gây rối trật tự công cộng như sau:
“1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
đ) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
e) Tái phạm nguy hiểm.”
Hiện nay, chưa có quy định cụ thể giải thích hành vi gây rối trật tự công cộng là gì, tuy nhiên có thể được hiểu là hành vi cố ý làm mất đi tình trạng ổn định, có kỷ luật, có tổ chức ở nơi công cộng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thậm chí có thể gây ra thiệt hại đến lợi ích của nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Thứ nhất, theo quy định tại khoản 1 của Điều 318 thì người nào có 1 trong 3 hành vi sau thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm, cụ thể:
Gây rối trật tự công cộng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội
Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi gây rối trật tự công cộng
3. Hoặc đã bị kết án về tội Gây rối trật tự công cộng, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm
Hành vi 2,3 nêu trên đã quy định tương đối rõ ràng, tuy nhiên cần bàn đến tình tiết “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội” tại hành vi 1 – là một trong những tình tiết cấu thành tội gây rối trật tự công cộng. Theo quy định này người được xác định phạm tội gây rối trật tự công cộng khi hành vi của họ có mỗi liên hệ với có hậu quả là “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội”.
Thực tiễn hiện nay, việc nhận thức thế nào là “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội” còn có nhiều quan điểm khác nhau, điều này gây khó khăn quá trình trong điều tra, truy tố, xét xử các vụ án hình sự về tội phạm này.
Có thể hiểu trật tự an toàn xã hội là nói đến trạng thái bình yên, ổn định, có trật tự, kỷ cương đã có của xã hội. Trạng thái đó được xác lập trên cơ sở các quy tắc xử sự chung do Nhà nước ban hành, cũng có thể là những giá trị xã hội, chuẩn mực đạo đức truyền thống được mọi người trong xã hội, cộng đồng dân cư thừa nhận, tôn trọng, tuân thủ từ trước tới nay.
Vậy, đối chiếu theo quy định khoản 1 Điều 318 Bộ luật hình sự những cá nhân có hành vi tập yoga, trình diễn, dừng xe để quay phim, chụp ảnh trên đường giao thông công cộng cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Gây rối trật tự cộng cộng” nếu thuộc 1 trong 3 trường hợp nêu trên.
Thứ hai,điểm c khoản 2 Điều 318 Bộ luật hình sự có quy định trường hợp “Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng” thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm, cụ thể:
Về tình tiết “gây hậu quả nghiêm trọng” và “gây cản trở giao thông nghiêm trọng” theo tinh thần tại tiểu mục 5 Nghị quyết số 02/2003/NQ-HĐTP ngày 17/4/2003 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn, có thể được hiểu như sau:
“5.1. Hành vi gây rối trật tự công cộng mà để hậu quả xảy ra thuộc một trong các trường hợp sau đây bị coi là “gây hậu quả nghiêm trọng” và phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 245 Bộ luật Hình sự:
Cản trở, ách tắc giao thông đến dưới 2 giờ;
Cản trở sự hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân;
Thiệt hại về tài sản có giá trị từ mười triệu đồng trở lên;
Chết người;
đ. Người khác bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật từ 31 % trở lên;
Nhiều người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật của mỗi người dưới 31%, nhưng tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những người này từ 41% trở lên;
Người khác bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật từ 21% đến 30% và còn thiệt hại về tài sản có giá trị từ năm triệu đồng trở lên;
Nhiều người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật của mỗi người dưới 21%, nhưng tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những người này từ 30% đến 40% và còn thiệt hại về tài sản có giá trị từ năm triệu đồng trở lên.
Ngoài các hậu quả xảy ra về tính mạng, sức khoẻ và tài sản được hướng dẫn trên đây, thực tiễn cho thấy có thể còn có hậu quả phi vật chất như có ảnh hưởng xấu đến việc thực hiện đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, ngoại giao, đến trật tự, an toàn xã hội…
Trong các trường hợp này phải tuỳ vào từng trường hợp cụ thể để đánh giá mức độ của hậu quả do tội phạm gây ra có phải là nghiêm trọng hay không.
5.2. “Gây cản trở giao thông nghiêm trọng” quy định tại điểm c khoản 2 Điều 245 Bộ luật Hình sự là gây cản trở giao thông từ 2 giờ trở lên hoặc gây cản trở giao thông ở những tuyến giao thông quan trọng, làm ách tắc giao thông trên diện rộng (không phân biệt thời gian bao lâu).”
Qua đó, đối chiếu theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 318 Bộ luật hình sự những cá nhân có hành vi tập yoga, trình diễn, dừng xe để quay phim, chụp ảnh trên đường giao thông công cộng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Gây rối trật tự cộng cộng” nếu những hành vi này gây ra hậu quả thuộc một trong các trường hợp nêu trên.
Từ những phân tích trên, có thể thấy hiện nay vẫn chưa có văn bản nào hướng dẫn, quy định cụ thể như thế nào “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội”; “gây hậu quả nghiêm trọng” hay “Gây cản trở giao thông nghiêm trọng” mặc dù BLHS năm 2015 đã có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018 và Nghị quyết 02/2003/NQ-HĐTP về việc hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Hình sự do Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hànhcũng đã hết hiệu lực ngày 08/10/2021 nay chỉ áp dụng được tinh thần của Nghị quyết này. Điều này đã gây khó khăn trong quá trình giải quyết những vụ án liên quan và cũng phần nào gây khó khăn cho các cơ quan tiến hành tố tụng trong thực tiễn áp dụng pháp luật về tội Gây rối trật tự công cộng. Để bảo đảm tính nghiêm minh, thống nhất của pháp luật, cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể để giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm và làm oan người vô tội.
Trên đây là quan điểm của tác giả về vấn đề tập yoga, quay video tiktok trên đường giao thông có phạm tội Gây rối trật tự công cộng theo quy định tại bộ luật hình sự hay không? Cảm ơn Quý bạn đọc đã theo dõi bài viết.
Mọi thắc mắc để được giải đáp cụ thể hơn vui lòng liên hệ Công ty Luật TNHH Winlegal!
———————————————
WINLEGAL – TÍN NHIỆM CÙNG THÀNH CÔNG
Trụ sở chính: Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội.
Văn phòng làm việc: Số 632 La Thành , phường Thành Công, quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội.
