Hiện nay có nhiều cặp đôi sống chung với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn bởi họ không muốn bị ràng buộc về mặt pháp lý. Do đó khi họ chia tay thì không thể áp dụng các quy định của luật hôn nhân và gia đình về chia tài sản chung. Vậy việc chia tài sản chung trong trường hợp này như thế nào? Trong phạm vi bài viết này, công ty luật Winlegal sẽ giúp các bạn giải đáp vấn đề chia tài sản chung trong trường hợp nam nữ sống chung như vợ chồng.
Mục lục
I. Cơ sở pháp lý
- Luật hôn nhân và gia đình 2014
- Bộ luật dân sự 2015
- Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, viện kiểm soát nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng các quy định tại Chương XV Các tội xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình của Bộ luật Hình sự năm 1999
II. Thế nào là chung sống như vợ chồng
Theo quy định tại Khoản 7 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng.
Bên cạnh đó theo quy định tại Thông tư liên tịch 01/2001/TTLT-BTP-BCA-TANDTC-VKSNDTC hướng dẫn áp dụng Chương XV “Các tội xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình” của Bộ luật hình sự năm 1999 quy định như sau:
“Chung sống như vợ chồng là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ một cách công khai hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó…”
Như vậy, việc chung sống với nhau như vợ chồng được chứng minh bằng việc có con chung, được hàng xóm, xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung.
Lưu ý: Đối với những người độc thân chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 03/01/1987 thì vẫn được coi là vợ chồng
III. Chia tài sản trong trường hợp nam nữ sống chung như vợ chồng
Theo điều 14 Luật hôn nhân gia đình 2014 như sau:
“1. Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật này chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Quyền, nghĩa vụ đối với con, tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 15 và Điều 16 của Luật này”.
Theo quy định tại điều 16 Luật hôn nhân gia đình 2014 như sau:
” 1.Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
2.Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.”
Do không có quan hệ vợ chồng nên không phát sinh quyền và nghĩa vụ giữa vợ chồng. Quan hệ tài sản sẽ được giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên; trong trường hợp không có thỏa thuận thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Bộ luật dân sự quy định về chia tài sản chung được quy định tại điều 207 và 219 Bộ luật dân sự 2015. Theo đó, tài sản sẽ được giải quyết theo nguyên tắc:
– Tài sản riêng của ai thì vẫn thuộc về người đó.
– Tài sản chung được chia theo thỏa thuận của các bên; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Việc giải quyết quan hệ tài sản phải bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con; công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.
Như vậy hôn nhân là việc xác lập quan hệ vợ chồng khi đã đăng ký kết hôn theo quy định pháp luật. Nếu chỉ chung sống với nhau mà không đăng ký kết hôn thì quan hệ đó không được pháp luật thừa nhận. Do đó, những tài sản chung mà nam nữ có được trong thời kỳ sống chung như vợ chồng sẽ không được chia theo luật hôn nhân và gia đình mà áp dụng quy định của pháp luật dân sự.
IV. Việc nuôi con trong trường hợp chung sống như vợ chồng
Ngoài vấn đề về tài sản chung thì vấn đề về con chung cũng là một vấn đề quan trong mà các bên quan tâm. Theo Điều 15 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định: “Quyền, nghĩa vụ giữa nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng và con được giải quyết theo quy định của Luật này về quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con.”
Như vậy quyền, nghĩa vụ của cha mẹ đối với con trong trường hợp nam, nữ sống chung như vợ chồng là giống với quyền, nghĩa vụ của cha mẹ đối với con khi nam, nữ là vợ chồng hợp pháp.
Do đó theo quy định tại Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì cha, mẹ trực tiếp nuôi con sẽ có quyền yêu cầu người còn lại thực hiện các nghĩa vụ như cấp dưỡng để nuôi con. Ngoài ra người không trực tiếp nuôi con sẽ có quyền và nghĩa vụ thăm con.
Trên đây là những giải đáp về vấn đề chia tài sản chung và con chung trong trường hợp nam, nữ sống chung như vợ chồng theo quy định của pháp luật hiện hành. Quý khách có nhu cầu muốn tìm hiểu thông tin xin liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH WINLEGAL
Trụ sở chính (văn phòng giao dịch): Lô 09 khu N1 ngõ 1, đường Nguyễn Hoàng Tôn, P. Xuân La, Q. Tây Hồ, TP. Hà Nội
Điện thoại: 0246.29.33.222/ 0976.718.066
Chuyên viên: Thảo My
Ngày xuất bản: 28/11/2023
